การพัฒนาส้วมสาธารณะในวัดส่งเสริมสุขภาพ

ส้วมเป็นสถานที่รวบรวม เก็บกัก บำบัด และกำจัดไม่เพียงแต่อุจจาระ ปัสสาวะ เท่านั้น ยังต้องรวมสิ่งอื่นที่เป็นสิ่งที่ขับถ่ายออกมาจากร่างกายมนุษย์ด้วยเช่น น้ำเลือด น้ำเหลือง น้ำหนอง น้ำมูก น้ำลาย ทำให้เป็นแหล่งเก็บกักเชื้อโรค เชื้อพยาธิ และแพร่กระจายของเชื้อโรคที่ติดต่อทางอากาศต่าง ๆ เช่น โรควัณโรค ในปีงบประมาณ 2554 สำนักงานพุทธศาสนามีนโยบายพัฒนาส้วมของวัดส่งเสริมสุขภาพในสังกัด ให้ได้มาตรฐานส้วมสาธารณะระดับประเทศ (HAS) โดยศูนย์อนามัยที่ 4 ได้จัดทำโครงการวิจัยการพัฒนาส้วมสาธารณะในวัดส่งเสริมสุขภาพ โดยมีวัตถุประสงค์ของโครงการดังนี้ 1. เพื่อพัฒนาส้วมของวัดส่งเสริมสุขภาพให้ได้มาตรฐานใน 3 เรื่อง คือ ความสะอาด (healthy) เพียงพอ (accessibility) และปลอดภัย (safety) 2. เพื่อปลูกฝังให้ประชาชนผู้ใช้บริการมีพฤติกรรมการใช้ส้วมอย่างถูกลักษณะ การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้ เป็นการสร้างโอกาสให้ผู้มีส่วนสำคัญ คือ ผู้ดูแลส้วมสาธารณะของวัดส่งเสริมสุขภาพ และผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องได้แก่เจ้าอาวาส กรรมการวัดเจ้าหน้าที่สาธารณสุขและนักวิชาการสาธารณสุข ได้มีโอกาสมาร่วมเรียนรู้จากการปฏิบัติกิจกรรม การพัฒนาในแต่ละขั้นตอนตามความเหมาะสมเป็นการวิจัยและพัฒนา (R&D) โดยใช้วิจัยแบบผสมผสานซึ่งใช้วิจัยเชิงสำรวจและวิจัยเชิงคุณภาพที่เป็นการวิจัยแบบมีส่วนร่วม (PAR) มาใช้ในการตอบปัญหาการวิจัยเพื่อพัฒนาการมีส่วนร่วมผู้ดูแลส้วมสาธารณะของวัดส่งเสริมสุขภาพเจ้าอาวาส กรรมการวัด เจ้าหน้าที่สาธารณสุข นักวิชาการสาธารณสุข ในการมีส่วนร่วมตามกระบวนการวิจัยและพัฒนา

---